Lia Jak is in 2010 als vertrouwensarts begonnen bij het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), destijds onderdeel van Bureau Jeugdzorg. Na de oprichting van Veilig Thuis (een samenvoeging van het AMK en het Steunpunt Huiselijk Geweld) is ze in 2016 bij Veilig Thuis Noord Oost Gelderland komen werken.
“Het mooie van Veilig Thuis vind ik dat we ons bezig houden met álle leeftijdsgroepen, van -9 maanden tot 100+ jaar. Elke casus is weer anders en vraagt ook om een andere aanpak, dat maakt ons vak enorm uitdagend.”
Onbekend beroep
De functie van vertrouwensarts is uniek. Tot nu toe kent alleen Veilig Thuis deze functie. “Ik zou graag zien dat ook de Raad voor de Kinderbescherming, de Gecertificeerde Instelling en de gemeente met vertrouwensartsen, dat wil zeggen ‘artsen met expertise op het gebied van kindermishandeling en huiselijk geweld’, hier mee gaan werken. We missen medische expertise bij deze belangrijke samenwerkingspartners. Het is best nog een onbekend beroep, vertelt Lia, maar we zijn druk bezig meer bekendheid te geven aan het vak. Er is een nieuwe opleiding ontwikkeld voor vertrouwensartsen bij de NSPOH (Netherlands School of Public & Occupational Health) in Utrecht, waaraan ik verbonden ben als instituutsopleider. Zo maken we een nieuwe professionaliseringsslag en werken we aan een officiële registratie als vertrouwensarts.”
Betrokken van A tot Z
Maar wat doet een vertrouwensarts binnen Veilig Thuis? Ze zijn adviesgever voor artsen en andere professionals uit de medische en paramedische wereld. “Samen gaan we in gesprek waarin wordt bepaald of een melding noodzakelijk is of dat er eerst nog andere stappen gezet kunnen worden om de cliënt te helpen.” Bij meldingen met veel medische componenten, zoals bijvoorbeeld letsel bij een jong kind, gaat de vertrouwensarts ook zelf in gesprek met ouders, benadert betrokken medische hulpverleners en zorgt dat er medisch-forensisch onderzoek wordt gedaan als dat nodig is. Een vertrouwensarts kent de medische wereld goed, dat is een groot voordeel. “Naast de medische inhoud kennen wij het medisch-juridisch kader en weten we wat er wel en niet van een (para)medische professional gevraagd kan worden.” Lia vertelt dat dit slechts een deel van haar rol is. Ook het ondersteuning bieden aan de medewerkers van de regioteams van Veilig Thuis en Team Toegang is heel belangrijk en daarnaast behoort regelmatig overleg over casuïstiek met de ziekenhuizen in de regio, voorlichting geven aan het (para)medisch netwerk en interne kwaliteitsadvisering tot de taken. “We zijn dus van A tot Z betrokken. We hebben een adviesfunctie, en tegelijkertijd doen we ook uitvoerend werk, zijn we betrokken bij kwaliteit en beleid en hebben we een netwerk te onderhouden.”
Samen de veiligheid borgen
Dat netwerk én samenwerken is trouwens enorm belangrijk, vertelt Lia. “Intern zijn we samen met de medewerkers van de verschillende teams en gedragswetenschappers verantwoordelijk om de veiligheid voor de cliënt te borgen; hierbij is ieders expertise van belang. Daarnaast is de schakel met externe professionals essentieel, zowel de medische als de niet-medische, om tot een gezamenlijk geïntegreerd plan te komen. Dat vraagt echt om een verbinding van twee verschillende werelden, met andere werkwijzen en expertises.”
Alle generaties
Het is mooi om te zien dat vertrouwensartsen nu ook bij volwassengeweld en ouderenmishandeling een rol hebben gekregen binnen Veilig Thuis, vertelt Lia. Het AMK was alleen gericht op een vermoeden van kindermishandeling. Nu zien we patronen door de generaties heen. De aanpak van met name ouderenmishandeling heeft de laatste jaren veel aandacht gekregen en dit is ook doorgedrongen in de medische wereld. “Er is veel gedaan aan een betere bewustwording en signalering, en dit te borgen in een werkwijze; zoiets heeft tijd nodig”. Door het aanscherpen van de meldcode en de hoeveelheid maatschappelijke aandacht ziet Veilig Thuis dat het aantal meldingen en adviesvragen groeit, ook van artsen. Op de vraag hoe Lia het werken bij Veilig Thuis bevalt, is het antwoord: “We hebben een prachtig en uitdagend vak. Ons werk is erg afwisselend, elke situatie is weer anders en ik heb hele fijne collega’s om me heen.” Ze vindt het prettig dat er regioteams binnen Veilig Thuis zijn, omdat deze medewerkers de betreffende gemeenten kennen. “Zij zijn voor ons echt de ‘linking pin’ naar de gemeenten, want wij houden ons bezig met de casuïstiek uit álle 22 gemeenten die onder Veilig Thuis Noord Oost Gelderland vallen; dat zouden we zonder hen niet kunnen.”
Dit interview is gepubliceerd in het magazine ‘5 jaar Veilig Thuis Noord Oost Gelderland’. Klik hier om het magazine te lezen.
