Huiselijk geweld is geweld, dat gepleegd wordt door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer.
Er zijn verschillende vormen van huiselijk geweld:
- Partner en ex-partnergeweld
- Ouderenmishandeling
- Kind-oudermishandeling
- Seksueel misbruik
- Complexe echtscheiding
- Stalking
- Eergerelateerd geweld
- Huwelijksdwang en achterlating
- Meisjes- en vrouwenbesnijdenis
- Geweld binnen lhbti-relaties
- Dierenmishandeling
Bij alle vormen van geweld is hulp nodig van je omgeving (familie, vrienden, hulpverleners) om het geweld te stoppen, alleen lukt dit niet
Het slachtoffer voelt zich machteloos, schaamt zich of voelt zich schuldig. Dit kan ook voor de pleger van het geweld gelden. Hierdoor is het moeilijk om erover te praten. Het doorbreken van geweld begint met het praten er over. Dat kan met een bekende, een vertrouwenspersoon (hulpverlener of andere professional). Wil je advies? Bel dan met Veilig Thuis: 0800 2000.
Partnergeweld en ex-partnergeweld
Onder (ex-) partnergeweld valt al het geweld tussen partners of ex-partners. Het kan een uit de hand gelopen ruzie zijn, waarbij een partner uit onmacht de controle verliest en dingen zegt of doet die de ander schaadt. Maar het kan ook gaan om het herhaaldelijk en langdurig gebruik van geweld.
Machtsverschillen in de relatie kunnen aanleiding zijn voor het ontstaan van geweld.
Ouderenmishandeling
Ongeveer 4 % van de ouderen (boven de 65 jaar) worden herhaaldelijk mishandeld bron: RIVM 2018. Onder ouderenmishandeling wordt verstaan, fysiek geweld, psychisch geweld (bijv. uitschelden) verwaarlozing, het beperken van de rechten (bv. in vrijheid beperken) of financiële uitbuiting (bijv. geld afnemen). Ook seksueel geweld kan voorkomen.
Het risico van ouderenmishandeling neemt toe met het ouder worden, vooral wanneer de oudere meer zorg nodig heeft en afhankelijk wordt van derden. De mishandeling kan gepleegd worden door een familie- of gezinslid, maar ook door een beroepskracht.
Met regelmaat is de mishandeling het gevolg van overbelasting van de mantelzorger.
Kind-oudermishandeling
Onder oudermishandeling verstaan we het regelmatig lichamelijk aanvallen of bedreigen van de vader of moeder door een kind (tot 24 jaar). De relatie met het kind raakt uit evenwicht en het kind probeert de situatie te controleren door het uitoefenen van gewelddadige handelingen.
Oudermishandeling kan iedereen overkomen. Net zoals andere geweldsvormen kan er sprake zijnvan een glijdende schaal. Bijvoorbeeld: het begint met brutaliteit, wordt bedreiging of chantage. Ook het opzettelijk vernielen van dierbare spullen van de ouder is een vorm van psychisch geweld. Het komt ook voor dat er sprake is van fysiek geweld, zoals slaan en schoppen.
Seksueel misbruik
Als iemand seksuele handelingen tegen zijn zin heeft moeten ondergaan of heeft moeten uitvoeren spreek je over seksueel misbruik. Het kan een bekende zijn die je hiertoe dwingt, bijvoorbeeld een vader, broer, tante, hulpverlener, lerares, collega of partner. Naast incest, verkrachting en aanranding vallen ook seksuele intimidatie en jeugdprostitutie/ loverboy problematiek onder seksueel misbruik.
Seksueel misbruik is ingrijpend. Soms gaat het gepaard met veel machtsvertoon
zoals geweld, bedreigingen en chantage. Het slachtoffer voelt zich machteloos, schaamt zich of voelt zich schuldig. Hierdoor is het moeilijk om erover te praten.
Complexe echtscheiding
Een scheiding is een moeilijke, emotionele situatie. Niet alleen voor de ouders, maar ook voor de kinderen. Tijdens een echtscheiding lopen de emoties vaak hoog op. Soms is het zo erg dat er strijd ontstaat, de zogeheten “complexe echtscheiding”. Er wordt ruzie gemaakt om bijvoorbeeld de verdeling van de goederen, de alimentatie en de kinderen.
In zo’n stresssituatie kan iemand de controle verliezen en kan er zelfs geweld aan te pas komen. Dit heeft grote, negatieve gevolgen voor het welzijn van de kinderen.
Kinderen, die betrokken zijn bij een complexe echtscheiding, zijn kwetsbaar. Naast verdriet hebben ze te maken met loyaliteitsproblemen en schuldgevoelens. De schadelijke gevolgen van de scheiding voor het kind zijn vaak moeilijk te herkennen. Meestal gaat het om een combinatie van signalen.
Hulp bij scheiden Gelderland
Hulp Bij Scheiden Gelderland is een initiatief van de samenwerkende jeugdhulpregio’s in Gelderland. Op deze website vinden ouders, kinderen en professionals het beschikbare hulpaanbod in elke Gelderse gemeente. De belangen van de kinderen staan centraal, maar het aanbod richt zich ook op de ouders. De website geeft onder meer aan of het hulpaanbod vrij toegankelijk is of dat een verwijzing noodzakelijk is.
Stalking
Stalking (in de wet ‘belaging’ genoemd) is een misdrijf. Volgens de wet is belaging: ‘het stelselmatig, opzettelijk en ongewenst inbreuk maken op de privacy van een ander, met het doel de ander te dwingen iets te doen, iets niet te doen of iets te dulden of met het doel vrees aan te jagen’.
Onder de volgende voorwaarden kun je aangifte doen van stalking:
– Het gedrag van de stalker is structureel.
– De stalker stalkt opzettelijk.
– Hij/zij stalkt om je (en jouw familie) ergens toe te dwingen (bijvoorbeeld te reageren of het contact te herstellen), bang te maken of te hinderen.
Eergerelateerd geweld
Eergerelateerd geweld is geestelijk of lichamelijk geweld om te voorkomen dat de eer van de familie wordt geschonden of om deze ‘misstap’ te herstellen. In veel bevolkingsgroepen met een groepscultuur is familie-eer erg belangrijk. Vooral de culturen rond de Middellandse Zee, het Midden-Oosten, Zuid- en Centraal-Azië hebben hiermee te maken. Maar ook in Nederland komt onder Roma, Hindoestaanse, orthodox-christelijke en Joodse gemeenschappen eergeweld voor.
Huwelijksdwang en achterlating
Huwelijksdwang is het dwingen van een meisje, vrouw, jongen of man tot het aangaan van een huwelijk. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door de ouders, familieleden of door andere mensen in de omgeving van het slachtoffer. Het komt voor dat ouders hun kind in hun land van herkomst uithuwelijken en daar achterlaten.
Slachtoffers van een gedwongen huwelijk zijn meestal jong en afhankelijk van hun partner of familie. Vaak hebben ze te maken met geweld of bedreiging. Zij doen meestal geen aangifte uit angst, schaamte of loyaliteit aan de familie.
Meisjes- en vrouwenbesnijdenis
Meisjesbesnijdenis of vrouwelijke genitale verminking is een ingreep aan de uitwendige geslachtsorganen, waar geen medische noodzaak voor is. Daarbij wordt een deel of de hele clitoris weggesneden. Het hangt af van de traditie welke vorm gebruikt wordt. Meisjes- en vrouwenbesnijdenis komt met name voor in Afrikaanse landen, het Midden-Oosten en Azië. Bevolkingsgroepen uit deze landen zien de besnijdenis vaak als traditie, een vorm van hygiëne, of een teken van schoonheid. Meisjesbesnijdenis kan levenslang ernstige gevolgen hebben, zowel lichamelijk als psychisch.
In Nederland zien we meisjes- en vrouwenbesnijdenis als een ernstige vorm van mishandeling. Alle vormen van meisjes- en vrouwenbesnijdenis zijn in ons land verboden. Ook meisjes/vrouwen naar het buitenland brengen voor een besnijdenis is strafbaar.
Geweld binnen LHBTI-relaties
In elke relatie kan huiselijk geweld voorkomen. Ook LHBTI’ers (homoseksuelen, lesbiennes, biseksuelen, transgenders, interseksuele) kunnen te maken krijgen met geweld in hun relatie. Het vragen van advies kan voor LHBTI’ers erg lastig zijn gezien de minderheidspositie waar mensen zich in bevinden. Maar ook de schaamte die er al ligt rondom de eigen geaardheid of gender kan het nog lastiger maken.
Dierenmishandeling
Geweld tegen dieren kan een opstap zijn voor huiselijk geweld tegen mensen. Bijvoorbeeld: agressie richt zich in eerste instantie op een huisdier en gaat later over in geweld tegen volwassenen en kinderen. Ook worden slachtoffers van misbruik en geweld gechanteerd doordat de dader het huisdier bedreigt. Mishandeling van een geliefd huisdier betekent ‘geestelijke’ mishandeling van partner of kind.