Op deze pagina vind je informatie voor professionals. Professionals die werkzaam zijn in het sociaal domein hebben de wettelijke verplichting om de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling toe te passen voordat zij een melding bij Veilig Thuis doen.
Deze pagina bevat informatie voor professionals die vallen onder de Wet Meldcode. Voor uitvoerend professionals en voor de bestuurders en beleidsmedewerkers bieden we links op een rijtje waar relevante informatie te vinden is om alle wijzigingen binnen de organisatie door te voeren.
De verbeterde meldcode
In 2019 verandert er veel in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. De Wet Meldcode huiselijk geweld en Kindermishandeling verandert op een belangrijk punt voor professionals. Alle professionals moeten vanaf 2019 hun professionele afwegingskader toepassen om tot een besluit te komen om Veilig Thuis in te schakelen door een melding te doen.
De organisaties waar deze professionals werken zijn verplicht een meldcode binnen hun organisatie te hebben en ervoor te zorgen dat de medewerkers in staat zijn ook deze stappen toe te passen bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling.
Bekijk onderstaande video om te zien hoe de Wet Meldcode wijzigt.
Waar vind ik de afwegingskaders?
Er zijn 8 afwegingskaders opgesteld voor 8 beroepsgroepen. Omdat elke beroepsgroep andere verantwoordelijkheden en mogelijkheden heeft om hulp te organiseren is daar in elk afwegingskader rekening mee gehouden. Het afwegingskader geeft richting in de afwegingen die je als professionals gedurende het doorlopen van de meldcode dient te maken.
Er moet eerder gemeld worden bij Veilig Thuis
Uit onderzoek is gebleken dat onveiligheid binnen gezinnen blijft bestaan en ook kinderen lang niet altijd de hulp krijgen die zij nodig hebben. Om te kunnen sturen op de veiligheid heeft de overheid Veilig Thuis als Advies- en Meldpunt aangewezen waar alle situaties van acute of structurele onveiligheid binnen afhankelijkheidsrelaties gemeld moeten worden. De afwegingskaders geven ook antwoord op de vraag welke situaties dit precies zijn. Het is dan ook zeker aan te raden om het eigen afwegingskader te lezen en te leren kennen.
De afwegingskaders zijn te vinden via:
De beroepsgroepen zijn onderverdeeld in:
Artsencoalitie
Verpleegkundigen en verzorgenden
Paramedici
Pedagogen, psychologen, (psycho)therapeuten, sociaal werkers en jeugd- en gezinsprofessionals
Verloskundigen
Onderwijs en leerplichtambtenaren
Kinderopvang
Justitie
Ik wil onze eigen Meldcode aanpassen, maar ik weet niet hoe?
Het LVAK, Landelijke Vakgroep voor Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling, heeft diverse basismodellen voor beroepsgroepen samengesteld. Deze zijn te downloaden van hun pagina.
Kijk daarvoor hier: https://lvak.nl/protocollen
Ook biedt de LVAK mogelijkheden om aandachtsfunctionarissen op te leiden en lid te worden van de vakgroep. Hiermee kan de aandachtsfunctionaris de eigen kennis bij blijven houden en biedt ondersteuning van de leden om de aanpak van (vermoedens van) huiselijk geweld en kindermishandeling binnen de organisatie en de taken die daarbij horen uit te kunnen blijven voeren.
App Meldcode
De overheid heeft een landelijke Meldcode App ontwikkeld. Naar verwachting wordt deze app binnenkort geupdate. Downloaden kan via de Appstore (voor Apple) of de Google Playstore (voor Android).
De Belangenvereniging voor Ouders in de Kinderopvang (BOINK) heeft een app die al aangepast is naar de verbeterde meldcode. Meer over deze app via: Boink.info
En de privacy dan?
In principe geldt dat voor het uitwisselen van informatie toestemming vereist is van directbetrokkenen. De wetgeving heeft echter uitzonderingen gemaakt in verband met het zwaarwegend belang van directbetrokkenen bij situaties van mogelijk huiselijk geweld of kindermishandeling.
Ook voor melden bij Veilig Thuis geldt dat je als professional het recht hebt om een melding te doen bij Veilig Thuis, ook als er geen toestemming is. Maar daarvoor heb je wel de verplichting om de stappen van de Meldcode te doorlopen. Ook dien je de directbetrokkenen wel te informeren over de melding bij Veilig Thuis.
Als je dit lastig vindt, dan kan je altijd advies vragen bij Veilig Thuis (anoniem) hoe je dit het beste aan zou kunnen pakken.
Ook bij Veilig Thuis verandert er veel
Bij Veilig Thuis is het handelingsprotocol (oftewel de werkwijze) bijgesteld. Alle 26 Veilig Thuis organisaties hebben de opdracht gekregen om op dezelfde wijze te gaan werken en dezelfde dingen te doen. De regionale verschillen zullen zoveel mogelijk verdwijnen.
De nieuwe Wet Meldcode vraagt van professionals om eerder te melden bij Veilig Thuis, juist als je als professional betrokken blijft. Dit vraagt ook van de samenwerking dat Veilig Thuis samen met de directbetrokkenen en de al betrokken hulpverleners, leerkrachten, artsen, zorgverleners, opvangmedewerkers moet kunnen samenwerken. Daarom is nu besloten dat Veilig Thuis daarin ook mogelijkheden krijgt. Het is mogelijk om een situatie te melden bij Veilig Thuis, zelf betrokken te blijven en Veilig Thuis zet indien nodig, een traject in wat Voorwaarden & Vervolg heet. In dit traject stelt Veilig Thuis veiligheidsvoorwaarden op waar de directbetrokkenen samen met de hulpverleners en hun netwerk een veiligheidsplan maken. Veilig Thuis ondersteunt alle betrokkenen, het gezin of huishouden en de professionals daarbij.
Situaties van geweld blijven in beeld bij Veilig Thuis
Uit onderzoek is gebleken dat huiselijk geweld en kindermishandeling niet altijd in beeld blijven bij de hulpverlening en dat informatie daarover bij een overdracht niet altijd mee wordt genomen. Daarom heeft de regering bepaald dat situaties eerder op de radar komen, beter op de radar komen van en langer op de radar blijven. De regering heeft bepaald dat die radarfunctie bij Veilig Thuis belegd wordt. Om dat goed te kunnen doen wordt ook de werkwijze van Veilig Thuis aangepast.
Er is een doorontwikkeld veiligheidsbeoordelingsinstrument om de veiligheidsbeoordeling beter en meer in dialoog te kunnen doen, een landelijk register om te kunnen zien of er al eerder meldingen zijn geweest in den lande over de direct betrokkenen en een uitbreiding van de monitorfunctie. Dit laatste is de mogelijkheid om langere tijd te volgen of het geweld binnen het gezin of huishouden gestopt is.
Meer informatie over de verbeterde werkwijze van Veilig Thuis, de trajecten en de radarfunctie is terug te lezen in deze handige interactieve PDF:
PDF Veilig Thuis verbetert 2019
Cijfers over huiselijk geweld en kindermishandeling
Er wordt op dit moment een groot onderzoek uitgevoerd naar de aard en de omvang en de gevolgen van huiselijk geweld door Verwey Jonker instituut en Augeo. Dit wordt ondersteund door de G4 (vier grote gemeenten) en het ministerie van VWS.
De eerste resultaten zijn kortgeleden bekend gemaakt.
Deze cijfers zijn terug te lezen via: AUGEO